Son dönemde Roomster, Superb ve Yeti gibi modellerinizle farklı kulvarlara yönelen bir Skoda görüyoruz. Markanın değişen imajıyla ilgili neler söyleyebilirsiniz?

Skoda, dünyanın en eski otomobil üreticilerinden bir tanesi. Zaman içerisinde savaşlar ve ülke yönetimlerinden dolayı farklı sorunlar yaşamasına rağmen hep ayakta kalmış köklü bir firma. 1992 yılında Volkswagen Grubu'nun yüzde 30'luk hissesiyle beraber yaşanan değişim, zaman içerisinde Alman markanın Skoda'nın tamamını satın almasıyla çok farklı bir noktaya gelinmesini sağladı.

Türkiye'de bu değişim nasıl yaşandı?

1996 senesini milat olarak kabul ediyoruz. Türkiye gümrük birliğine girince, Avrupa Birliği üyesi ülkelerden gelen otomobillerden ithalat vergisi alınmadı. Çek Cumhuriyeti o tarihlerde bu birliğin üyesi olmadığı için, yüzde 30 gibi ek bir maliyetle karşılaştık ve satabileceğimiz fiyatlardan otomobil ithal edemedik. Bu 2001 yılına kadar böyle devam etti. Bu aradaki zaman diliminde de otomotiv alanında büyük yatırımlar yapılıyordu. Biz bu süreçte ne yazık ki neredeyse yoktuk. Mesela Octavia modelimiz ilk olarak 1996'da üretildi. Biz ise 1999'un sonunda anca satışına başladık. Günümüzde Avrupa'dan bile önce satışa sunulan modellerimiz oluyor.

Octavia'nın ithalatına nasıl başlayabildiniz?

1999'da halen az önce bahsettiğim vergilendirmeler geçerliydi. O tarihte Türk hükümetiyle Bosna hükümeti arasında imzalanan bir ticaret antlaşmasından yararlandık. Bosna'da üretilen 1.200 adet Octavia'yı ithal ettik. 2000 yılında da Çek Cumhuriyeti'nde üretilenleri ithal etmeye başladık. Bu modellerde de yüzde 10'luk bir gümrük vergisi vardı. 2001 yılında Çek Cumhuriyeti Avrupa Birliği'ne girdi ama o yılda da Türkiye krize girdi.

Skoda'nın çıkışı bu tarihlerden sonra başladı o zaman!

2002 yılından itibaren markanın esas gücünü göstermek için gerekleri yapabilecek konuma geldik. Yüzde 2'lik bir pazar payımız vardı.

Tüketicilerin beklentileri nasıl?

Hem kaliteli hem de ucuz otomobiller isteniyor ki; bu çok da mümkün değil. Skoda'nın Türkiye'de üretilen Pick-Up modelleri ve sonrasında ithal edilen Favorit, Forman gibi araçlar markanın ucuz olması algısını yaratmıştı. Ancak artık Skoda tamamen Volkswagen teknolojisini kullanıyor ve ana marka ile altyapımız tamamen aynı. Dolayısıyla ucuz olabilmek gibi bir şansınız yok. Biz tüketicilere, ödedikleri paranın daha fazlasını vermenin peşindeyiz.

Volkswagen Grubu'nun diğer markalarıyla aranızda ne tür farklılıklar var?

Benzer ürünlerimizin başlangıç fiyatlarında Skoda'dan daha ucuz olabilen seçenekler olabilir. Ancak donanımları incelediğinizde bu fiyat farkı ortaya çıkar. İthal edilen başlangıç aracının donanımında bazen biz daha ucuz oluruz, bazen de başkaları. Ancak bizden daha az ya da eş donanımlı bir araç sunuyorlarsa aynı fiyata işte bu noktada Skoda avantajlı olur. Bunu tüketicinin ölçümlemesi çok da mümkün değil. Ama bildiğimiz bir şey var ki; o da çok kaliteli bir ürün aldıklarıdır.

Rakipleriniz sadece Volkswagen Grup markaları mı?

Elbette değil. Bizim insanımız bir otomobili satın almadan önce satmayı düşünerek karar veriyor. Bu yüzden ikinci elde rağbet gören markalara yöneliyorlar. Skoda alırken fiyat avantajınız olacaktır. Yapılan araştırmalara göre de Fabia modelimiz ikinci elde en az değer kaybeden otomobiller arasında yer alıyordu. Skoda aldığınız zaman elinizde kalması söz konusu bile olamaz. Aracınızı galeriye bırakmaya karar vermeden, bizim bünyemizde bayilerimiz ve DOD sayesinde hemen nakite dönebiliyorsunuz. Beklemenize gerek kalmıyor. Diğer markalardan daha az değer kaybına sahibiz.

Her bayinizde Türkiye'nin en bilinen kurumsal ikinci el markası DOD var mı?

Evet, bütün bayilerimizin ikinci el teşkilatı DOD bünyesinde. Sonuçta ikinci el satışı da ticari bir konu.

Bunca yıldır sektörün içinde olan biri olarak Türk tüketicisinin otomobil tercihini nasıl değerlendiriyorsunuz?

Türk halkı günlük yaşıyor ve planlarını buna göre yapıyor. Çocuklarının eğitimi için veya yıllık izinlerini kullanırken harcayabilecekleri bedeli, otomobillerine harcamayı tercih edebiliyorlar. Eğer Skoda gibi rakiplerine göre daha avantajlı fiyatlar sunan bir markayı tercih etseler, tatilleri veya eğitim masrafları bedavaya bile gelebilir.

Bu yıl nasıl geçiyor? Hedefleriniz ne durumda?

2005 yılında Avrupa çapında 492.000 adet Skoda teslim edilirken, geçtiğimiz sene 684.000 adet ve sonrasında bu yıl 700.000 adet araç teslim edilmiş. 5 yıl içerisinde yüzde 42'lik bir büyüme var. Bu kolay bir iş değil. Sadece ürünle değil iyi hizmet ve fiyat politikaları da önemli. Vergi sisteminden dolayı biz bazen Avrupa'daki avantajlara sahip olamıyoruz. Pazar payımız yüzde 1'in altına düşmüştü. 2010 için dönüşümün başlangıcı dedik. 2010 başında ayda 100'lü adetlerde araç teslim ederken son aylarda 500'er adetlere yükseldik. Fabia modelimiz geçen yıla oranla yüzde 140'lık bir artışla seneyi tamamlayabilir. Octavia'da yüzde 130 büyüyeceğiz. Superb'de yüzde 12 büyüme olacak. Fiyat avantajımız bunda etkili. Bizdeki büyüme geçen yıla oranla şu an yüzde 35 seviyesinde. Yılsonunda yüzde 80'lik bir büyüme ve 6.000 adedin üzerinde bir teslimat planlıyoruz.

Yükselişi nasıl planlıyorsunuz?

Sadece ürünlerle değil, satış sonrası hizmetlerimizde de atılımlar yapıyoruz. Servis ve satış konularında eğitimlere ağırlık verdik. Fiyat avantajları sunacağız. Tüketiciler gibi düşünüp onların istediklerini vermeyi esas aldık. Yeti başarılı bir model ve yeni motorlarla güçlendireceğiz. Dizel motorlarımız artık vergi dezavantajına sahip değiller. 1.6 TDI motorlara sahip Octavia'nın ardından Superb, aynı motorla kasım ayında satılmaya başlanacak. Makyajlı Fabia'nın dizelleri ve otomatik şanzımanlılarını fuarla beraber getireceğiz. A segmentinde yer alan Volkswagen Up!'ın bizdeki versiyonu 2011'de gelecek. Gerçi A segmentinin payı yüzde 1 ama bu aracı ithal yine de ithal edeceğiz. Yeni Fabia Sedan da 2012'de gelecek.

Fabia RS'ten kaç adet gelecek?

10 adet siparişin özel 5 adedi şimdiden satıldı. 9 haftada özel siparişlerinizi teslim edebiliyoruz. Fabia Kombi Scout'ı da 32.000 TL'ye getireceğiz.

Skoda Roomster'ı ticari araç olarak neden araç olarak pazarlamıyorsunuz?

Çeşitli tip onaylarını Roomster için almamız mümkün. Ancak 2015 yılında bitecek bir kanun var ve biz bunu uygulamak yerine Roomster'ı olduğu gibi, yani binek olarak ithal etmeyi tercih ediyoruz. Bunu yapan firmalar var, iyi de satıyorlar ancak haksız rekabet yaratıyorlar. Dünyanın hiçbir ülkesinde ticari araçlar, bizdeki gibi yüksek bir paya sahip değil. Ticari değil binek amaçlı kullanılıyor. Bu araçlar pazarlanırken de aile kavramı kullanılıyor ama aracın özü ticari. Bunu çok doğru bulmuyorum.

Mahmut Kadirbeyoğlu Kimdir?

1959 Gümüşhane doğumlu. Yüksek öğrenimini İstanbul İktisadi ve Ticari İlimler Akademisi İşletme Bölümü'nde tamamladı. 1989 yılında Yüce Auto bünyesinde Satış Departmanı'nda Bölge Yöneticisi olarak göreve başladı. Sonrasında Satış Sonrası Hizmetler Müdürü olan Kadirbeyoğlu, 1995-2002 arasında Genel Müdür Yardımcısı oldu. 2002'den bu yana Yüce Auto Genel Müdürü olan Kadirbeyoğlu, 21 yıldan bu yana Skoda markasına hizmet ediyor.

Yazı: Birkan Demir Çalışkan