İletişim teknolojileri, günümüzde en hızlı gelişen alanlardan. Haberleşme alanındaki bu gelişim, hayatın hemen her alanına girmiş durumda. Otomobiller de bunlardan biri… Araç içinde bile şarj edebildiğimiz mobil telefonlarla otomobilimizi uzaktan yönetebilmek ya da park edebilmek artık mümkün. Kullanıcılar, her zamankinden daha fazla araçlarıyla iletişim halindeler. Bu ilişki nereye kadar gider bilinmez ama görünen o ki, her yenilik aynı zamanda bir kaza sebebi. ABD kökenli Frost&Sullivan'ın araştırmalarına göre, iletişim ve eğlenceye dayalı her yeni gelişme, sürücünün dikkatini biraz daha dağıtıyor.
Aracıyla iletişim halinde olan sürücünün alacağı geri bildirim süresi bu noktada önemli. Çünkü otomobilin, istenilen işleme cevap verme süresi uzadıkça, kullanıcı da kendini yola daha geç veriyor. Özellikle dokunmatik ekranlı araçlarda, erişim sağlanan uygulamaları takip etmek için sürekli ekrana bakmak gerekiyor. Hem yolu hem de ekranı izlemek, sürücünün iş yükünü arttırırken, dikkatini azaltıyor.
Akıllı telefonlar ise şoförün dikkatini dağıtan kaynakların zirvesinde yer alıyor. Bazı araştırmalara göre, araç kullanırken telefonla konuşanların kaza yapma riski, dört kat artırıyor. Ayrıca günümüzün başlıca haberleşme kanalı olan sosyal paylaşım ağlarına, akıllı telefonlar sayesinde daha rahat ulaşılıyor.
ABD hükümetinin bu yönde yapmış olduğu araştırma da, otomobille iletişimin kaza oranına etkisini ortaya koyuyor. Buna göre, 2010 yılında polise bildiren kazaların yüzde 17'si, sürücü dikkatsizliğinden kaynaklanmış. Bu kazalar içerisinde de, cihaz kontrolünün sebep olduğu dikkat dağılması yüzde 3 olarak belirlenmiş.
Her ne kadar bu gelişmeler kaza riskini arttırsa da, geleceğe dönük yeni öneriler de bulunuyor. Örneğin, araç hareket halindeyken bazı hareketlerin kısıtlanması gibi… Buna göre sürücünün, otomobil kullanırken internette gezmesi, telefonla görüşmesi veya mesaj çekmesi sınırlandırılacak. Bir diğer öneri ise, sesli idare (komut) düzeni… Şöyle ki, kullanıcı, yapmak istediği eylemi söyleyecek ve otomobili bunu yerine getirecek. Kim bilir, belki daha da ileride, sesin ve sözün yerini düşünce gücü alacak!
Yazı: Yunus Emre Kabaoğlu
