Elektrikli otomobile giden yolda en önemli aşamalardan biri olan hibrit çözümü akla ilk anda çevreci ama sıradan performansa sahip otomobilleri getiriyor. Bazı spor otomobil markaları hibrit süpersporlarını gün ışığına çıkarsa da ailelerin de kullanabileceği normal hibrit otomobillerde yüksek performans pek de beklenen bir özellik değil. Bu tip otomobillerde önemli olan düşük yakıt tüketimi ve düşük CO2 salımı; yani çevreyi daha fazla gözeten bir teknik yapı. Peki, süper spor performansı sunan buna karşılık çevreci bir kompakt hatchback otomobil olur mu? Peugeot'nun bu soruya cevabı net: Neden olmasın?
Nisan 2015'te Şanghay Otomobil Fuarı'nda ilk kez sergilenen 308 R HYbrid, fuar standından inip yollara çıkmak için hazırlık yapıyor. Bu otomobilin yürüyen iki prototipinden birini kullanmak üzere davet edildiğimde açıkçası, perçinlerle tutturulmuş çamurluklar, sallanan ya da kırılacakmış gibi görünen iç mekan öğeleri ve "aman yavaş gidelim, araç henüz hazır değil" uyarılarına hazırlıklıydım. Marsilya ile Saint Tropez arasında yer alan LeLuc Pisti'ne doğru yol alırken Fransızların bu konuda ne kadar cüretkar olabileceğine dair varsayımlarda bulunmaya çalışıyordum. Pistte bizi karşılayan herkesin Peugeot Sport çalışanı olması heyecanımı biraz daha artırmıştı. Çünkü bu adamlar motorsporları kökenliydi ve hiçbir zaman yavaş otomobillerle uğraşmamışlardı.
Nitekim pistte beni karşılayan mavi-siyah otomobil işin ciddiyetini kanıtlar nitelikte yola çıkmaya hazır görünüyordu. Hayır, çamurluklar perçinle tutturulmamıştı ya da eğreti duran bir parça da göze çarpmıyordu; aksine 308'e göre daha bombeli kapılar nedeniyle gömülü kalan ve parmaklarınızla kavramaya çalıştığınız kapı kolları hariç dışarıda her şey yolunda görünüyordu. İz açıklıkları önde ve arkada 80 mm arttırıldığı için çamurlukları şişirilmesi gerekmiş ve genel tasarımı da bu duruma uydurmak için kapılarda da şişkinlikler artırılmış. Bence oldukça da iyi olmuş; 308 R HYbrid bu haliyle hala 308 ama gücünü hissettiren bir 308! Ama zaten burun tasarımı güçlü olduğunu olanca gücüyle bağırıyor. Kaput üzerindeki hava girişleri, tamponun köşelerindeki devasa hava girişleri, yeni nesil hava ızgarasını bile gölge bırakıyor. En güzel detaylardan biri hiç kuşkusuz tamponun alt kısmındaki ince ızgara üzerine yerleştirilen 308 R HYbrid yazısı. Arka kısımdaysa yine tampon köşelerinde devasa hava ızgaraları öne çıkıyor. Tabii iyice şişkin hale gelen arka çamurlular nedeniyle gömülü kalan stop lambaları da ilginç görünüyor. Bu tasarım değişiklikleri uzunluğun 308 GTi'a göre 47 mm artmasını ve 4300 mm'ye ulaşmasını sağlamış. Aracın yüksekliği ise değişmeden kalmış denilebilir, GTi'dan sadece 1 mm alçak: 1445 mm.
Gömülü kalan kapı kolunu nazikçe çekip açtığım sürücü kapısından süzülüp girdiğim iç mekanda ilk anda genel tasarımın korunduğunu gördüm. Küçük çaplı direksiyonun düzleştirilmiş alt kısmındaki mavi R HYbrid logosu ve direksiyonun merkez noktasını gösteren üst kısımdaki kırmızı bant dikkat çekici detaylar olarak aklımın bir köşesine kazındı. Kokpitin üst kısmı kaba dokunmuş kumaşı andıran bir kaplamayla farklılaştırılırken vites konsolunda diğer versiyonlarda bulunmayan vites koluna sahip. Ayrıca tasarımı aynı olsa da görevi farklı bir düğme de dikkatli bakınca anlaşılıyor. Bu düğme sürüş modlarını seçmek için kullanılıyor. Peugeot Sport mühendislerinin söylediğine göre şimdiye kadar arkada iki tek koltuğa sahip ilk Peugeot olan 308 R HYbrid'in koltukları yarış otomobillerini kıskandıracak kadar sportif ve şık. Tabii arka koltukların arasına yerleştirilen şasi numarası plakası da hoş bir detay. Direksiyondan daha yüksekte konumlu gösterge tablosunun orta kısmındaki dijital ekranda hibrit otomobillere özgü pil ve şarj durumunun gösterilmesi ve orta konsoldaki ekranda da benzer özelliklerin sunulması şaşırtıcı değil. Bence asıl şaşırtıcı özelliklerden biri arka akstaki elektrikli motor, benzin deposu ve arka koltukların altındaki pile rağmen hala 420 litrelik bagaj hacmi sunabilmesi.
Gelelim işin eğlenceli olan teknik tarafına. Zaten bu otomobilin niçin Peugeot Sport tarafından geliştirildiği de bu noktada daha iyi ortaya çıkıyor. 308 R HYbrid'de iki elektrikli bir de benzinli motor bulunuyor. Benzinli motor RCZ R ve 308 GTi'dan tanıdık. 1.6 litre hacimden turbo beslemeyle 270 HP güç ve 1900-5500 d/d aralığında 330 Nm tork üreten motor, bu hacimden en yüksek gücü çıkaran makine unvanına sahip. Litre başına 169 HP güç üreten bu canlı motora, her ikisi de 115 HP güç üreten iki elektrikli motor eşlik ediyor. Öndeki elektrikli motor 6 ileri vitesli şanzımana bağlanmış. Arkadaki elektrikli motor, önden bağımsız şekilde arka tekerleklere güç aktarıyor. Zaten ilginç deneyimlerden biri 308 R HYbrid ile ZEV modunda hareket etmek; çünkü bu durumda arkadan itişli, elektrikli bir otomobil kullanıyorsunuz. Benzinli motorun devrede olmadığı ZEV modunda 100 km/s hıza kadar çıkmak mümkün. Arkadan itişli bir elektrikli otomobil fikrine alışırken vites konsolundaki düğmeye dokunarak HYbrid moduna geçiş yapıyorum. Karakter tamamen değişiyor. Benzinli motor uyanıyor ve hemen sürücü koltuğunun altında biten egzozdan yüksek bir böğürme sesi duyuluyor. Direksiyon simidinin arkasında kulakçıklardan vitesleri değiştirirken, patlamalar, çatırtılar, bağırtılar geliyor. Vites değişimlerinde hiç güç kesintisi olmaması garip geliyor; çünkü pisti öğrenmek için antrenman turları attığım 308 GTi'da kısa süreli kesintiler yaşanıyordu. Sebebi yanımda oturan Peugeot Sport mühendisi açıkladı. HYbrid modunda öndeki elektrikli motor düşük hızlarda turbo boşluğu yaşatmamak için destek güç olarak devreye girerken, vites değişimleri sırasında da ön tekerlekler üzerindeki torkun sabit kalması için devreye giriyor. Bu öyle çabuk ve pürüzsüz gerçekleşiyor ki etkilenmemek mümkün değil. Ve bana eşlik eden Peugeot Sport mühendisi, piste ve otomobile ısındığıma ikna olup, direksiyon simidi üzerindeki HYbrid Sport düğmesine basmamı istiyor. Gaza sonuna kadar bastığımda 270 HP'lik benzinli güce önde 15 HP ve arkada 115 HP'lik elektrik gücü de ekleniyor. Böylece 4 tekerlekten çekişli, 400 HP ve 530 Nm'lik bir canavarı zapt etme çabam başlıyor. Özellikle son derece sert sağ virajdan çıkıp tam gazda start düzlüğünü geçerken, düzlük sonundaki viraj için endişelenmeye başlıyorum. Bu arada hız arttıkça arkadaki motorun enerjiyi saklamak için gücü azalttığının farkında değilim; çünkü bütün konsantrasyonum virajı kazasız belasız dönebilmek. 10 tur sonunda prototip araç olduğu için çalışmayan klimanın da etkisiyle ter içinde kalmaktan kurtulamıyorum, tabii yüzümde koca bir gülümsemeyle! Mühendisin uyarısıyla kalan şarja bakıyorum: %35. Sadece 8 km'lik sakin sürüşle 3 kWs'lik lityumion pilin şarjı tekrar %90'ın üzerine çıkıyor. Bir hibrit için bu çok önemli; piller ne kadar çabuk dolarsa verimlilik de o kadar artıyor. Ayrıca 308 R HYbrid hızlı şarj noktalarında 30 dakikada tamamen şarj edilebiliyor.
Peki, ya 500 HP nerede? Sonuçta bütün açıklamalarda bu otomobil içi açıklanan güç 500 HP. Bu gücü 3 motor aynı anda maksimumda çalışarak üretiyor ve tork da 730 Nm'ye ulaşıyor. Süpersporlara nazire yapan bu değerler sadece kalkışlarda kullanılabiliyor. Launch Control modu seçildiğinde 308 R HYbrid saatte 100 km hıza 4.0 saniyede ulaşıyor. 400 metreyi 12.5 saniyede geçen hibrit canavarın 1 km'ye ulaşması da 22.5 saniye alıyor. Son hız Alman lüks ve spor otomobil üreticilere selam çakıyor; 250 km/s ile sınırlı.
Pistte hızlı gitmek keyifl i ama yavaşlamak ve durmak da önemli. Önde 380 mm arkada 290 mm çaplı disklerin kullanıldığı fren sisteminin 1550 kg'lık (kullandığım prototip 200 kg daha ağırdı) bu Herkül'le tek başına boğuşması kolay değil. Frenlerin aşırı ısınması ve çabuk bitmesinin önüne geçmek için elektrikli motorların yavaşlatma ve aynı anda şarj etme avantajı kullanılmış.
Tamam, performans, yol tutuş ve sürüş keyfi yüksek notları hak ediyor da, ya tüketim ve çevre? Peugeot'nun açıklamasına göre 308 R HYbrid, 100 km'de ortalama 3.0 litre benzinle yetinebiliyor. CO2 emisyonuysa sadece 70 g/km. Yani gelecek için ümit var…
SONUÇ: Peugeot, çevreci ama sportif bir otomobil için 308 bedenini seçmiş. Hibrit teknolojsinin en uç örneklerinden biri olan 308 R HYbrid, seri üretime son derece yakın duruyor. Farklı kullanım modları, 70 g/km'lik CO2 emisyon değeri ve buna karşılık süpersporları aratmayan performansıyla çok etkileyici. Kullanılan teknolojinin verimililiği açısından bakıldığında, özellikle pilini hızla şarj edebilmesi önemli bir faktör. Peugeot Sport mühendislerinin sorduğu "Bu otomobilin fiyatı ne olmalı" sorusu seri üretim için iyi bir işaret..
OTORİTE:Halit Bolkan
